بر اساس گزارش‌های منتشر شده از سوی اسرائیل، نیروهای حماس در حمله هفتم اکتبر به این کشور از داروی غیرقانونی و روان‌گردان کپتاگون برای از بین بردن ترس و اضطراب جنگجویان خود استفاده کرده است. بر اساس گزارش منابع مختلف تولید این قرص‌ها مستقیما به رژیم بشار اسد در سوریه مرتبط است.
کپتاگون چگونه در اختیار جنگجویان حماس قرار گرفته و سوریه برای وسعت دادن به زنجیره تامین این ماده مخدر، با چه گروه‌ها یا سازمان‌هایی همکاری میکند؟
واشینگتن پست در گزارشی به چگونگی تجارت غیرقانونی ماده روان‌گردان کپتاگون از سوی رژیم اسد و پیامدهای منطقه‌ای و جهانی آن پرداخته است.
این رسانه به نقل از گزارش سمافور پس از حمله تروریستی هفتم اکتبر حماس به اسرائیل، نوشت در این حمله برخی از شبهنظامیان حماس از مواد مخدر غیرقانونی کپتاگون استفاده کردهاند که مطمئنا به میزان و شدت جنایت آن‌ها دامن زده است.
بر اساس این گزارش، تهدید این داروی روان‌گردان بسیار بیشتر از توهم فیزیولوژیکی است که منجر به تشدید اقدامات جنایت‌کارانه در تروریستها می‌شود.
تجارت کپتاگون به ابزاری کلیدی برای نفوذ رژیم سوریه و منبع درآمدی عظیم برای شبهنظامیان مورد حمایت جمهوری اسلامی تبدیل شده است.
تولید قرص کپتاگون
داروی اعتیادآور کپتاگون با نام تجاری قبلی فن اتیلین، معمولا به شکل قرص‌های کوچک سفید رنگ تولید می‌شود. این قرص‌ها در سراسر خاورمیانه و سایر نقاط جهان توزیع می‌‌شوند.
بی‌بی‌سی در گزارشی نوشت تولید این قرص‌ها بهطور مستقیم با نیروهای مسلح سوریه و خانواده بشار اسد، رییس حکومت این کشور مرتبط است.
واشینگتن پست نوشت اسد علاوه بر اینکه یک دیکتاتور، جنایتکار جنگی و قاتل زنجیره‌ای است اکنون می‌تواند عنوان سلطان مواد مخدر را نیز به رزومه خود اضافه کند.
صادرات این دارو به سراسر جهان سالانه چندین میلیارد دلار درآمد برای اسد به همراه دارد. رژیم سوریه برای وارد کردن کپتاگون به اروپا، یک شبکه توزیع شامل حزب‌‌الله لبنان و مافیای ایتالیایی ایجاد کرده است.
کپتاگون، اهرم فشار
بر اساس گزارش واشینگتن پست، از آنجایی که بلای کپتاگون کشورهای عربی خلیج فارس را متلاطم کرده است، این کشورها به امید جلوگیری از ورود این ماده مخدر به کشورهایشان به سرعت به دنبال عادی‌سازی روابط با سوریه هستند.
این در حالی است که نه تنها اسد از این اهرم به نفع خود استفاده کرده بلکه در عین حال صادرات این دارو را گسترش داده است.
زنجیره توزیع کپتاگون
واشینگتن پست در ادامه افزود حلقه واسط در زنجیره توزیع کپتاگون به کشورهای حاشیه خلیج فارس، شبهنظامیان مورد حمایت جمهوری اسلامی هستند که از زمان آغاز جنگ اسرائیل و غزه، ده‌‌‌ها بار به نیروهای آمریکایی در عراق و سوریه حمله کردهاند.
به گفته پنتاگون، این حملات به پایگاه‌های آمریکایی از سوی پهپادها و موشک‌های مسلح تاکنون دست‌‌کم منجر به مجروح شدن ۵۶ سرباز آمریکایی شده است.
فرنچ هیل، نماینده جمهوری‌خواه ایالت آرکانزاس و یکی از اعضای کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا به واشینگتن پست گفت: «قاچاق مواد مخدر به استمرار ترور دامن می‌زند. کپتاگون از تروریسم حمایت مالی میکند و باعث گسترش دامنه فعالیت تروریستها می‌شود. همچنین مصرف این ماده به تروریستها کمک میکند تا جنایات وحشیانه‌‌تری مانند آنچه که در اسرائیل شاهدش بودیم، انجام دهند.»
مقامات اسرائیلی بارها محموله‌های بزرگ کپتاگون را که به سمت غزه می‌رفت، مصادره کردهاند.
شبهنظامیان تحت حمایت رژیم ایران که در سوریه و عراق فعالیت می‌کنند در قاچاق این داروی روان‌گردان نقش کلیدی ایفا می‌کنند زیرا آن‌ها کنترل مرزهای سوریه با عراق و اردن را در اختیار دارند.
آن‌ها از سود حاصل از قاچاق و فروش مواد مخدر، برای خرید سلاح و گسترش قلمروی خود استفاده می‌کنند.
واشینگتن پست با اشاره به گزارش موسسه نیو لاینز در مورد تجارت کپتاگون به وسیله رژیم اسد، نوشت حکومت سوریه از ضعف حاکمیت در چندین کشور به ویژه در شمال آفریقا و جنوب اروپا سوءاستفاده کرده و با بازیگران غیردولتی و سازمان‌‌های جنایتکار در این کشورها همکاری میکند.
در گزارش نیو لاینز آمده است: «این تجارت به‌‌عنوان منبع درآمد برای بازیگران دولتی و غیردولتی مانند دولت سوریه، حزب‌‌الله و شبهنظامیان وابسته به دولت منجر به دامن زدن به فعالیت‌‌های خطرناکی شده که فساد و ناامنی را تشدید و رفتارهای مستبدانه را تقویت کرده است.»
در ماه مارس سال جاری ایالات متحده و بریتانیا تحریمهای هماهنگی را علیه برخی شخصیتهای سوری و لبنانی مانند دو پسر عموی اسد وضع کردند که در راس تجارت کپتاگون قرار دارند.
در ماه ژوئن، وزارت امور خارجه آمریکا گزارشی منتشر کرد که در آن خبر از همکاری عناصر رژیم سوریه با شخصیتهای مرتبط با حزب‌‌الله لبنان برای تولید کپتاگون می‌داد.
قانون منع قاچاق کپتاگون
واشینگتن پست نوشت استراتژی وزارت امور خارجه آمریکا برای مقابله با قاچاق کپتاگون بیشتر محدود به مقابله با شبکه توزیع در خارج از سوریه می‌شود، در حالی که اقدامات بسیار بیشتری وجود دارد که «می‌توان و باید» انجام داد.
در همین راستا و در هفته جاری، کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا به اتفاق آرا یک لایحه دو حزبی موسوم به قانون منع قاچاق کپتاگون را تصویب کرد.
این قانون تحریمهای گسترده‌‌تر را علیه هر شخصی که در تجارت بینالمللی کپتاگون شریک باشد، مجاز می‌‌سازد و بهطور خاص چندین مقام رژیم سوریه را هدف قرار می‌دهد.
به گفته واشینگتن پست، هیل مدت‌هاست خواستار هماهنگی بیشتر آمریکا با کشورهای منطقه در مورد مشکل کپتاگون است.
او این موضوع را با دولت‌های عراق، عربستان سعودی، مصر، اسرائیل و ترکیه در میان گذاشته است.
هیل در این مورد به واشینگتن پست گفت: «دولت بایدن باید منابع اطلاعاتی، قانونی و دیپلماتیک بیشتری را برای جلوگیری از جمع‌آوری میلیاردها دلار حاصل از تجارت غیرقانونی کپتاگون به وسیله جمهوری اسلامی، سوریه و شبهنظامیان اختصاص دهد.»
هیل گفت: «ما می‌خواهیم این منبع مالی را از میان برداریم.»
به گفته او، با تصویب این قانون، ایالات متحده یک سیگنال دیپلماتیک به رژیم اسد ارسال کرده و نشان می‌دهد آماده است تا اسد را برای دست‌یابی به یکی از اهداف کشورهای عربی، یعنی از بین بردن قاچاق کپتاگون در منطقه، تحت فشار بگذارد.
واشینگتن پست در انتهای گزارش خود تاکید کرد رژیم اسد اکنون بیشتر به یک سازمان مافیایی تبدیل شده است تا یک دولت و جامعه بینالمللی باید در برخورد با این رژیم، این مساله را در نظر داشته باشد.
تا زمانی که در مقابل استفاده سوریه از قاچاق برای تامین مالی تروریسم و دامن زدن به خشونت‌های منطقه‌ای اقدام موثری صورت نگیرد، خطر قاچاق مواد مخدر و تروریسم بیشتر و وضعیت بدتر خواهد شد.