تحلیل

در پی احتمال بازگشت تحریم‌های سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی ایران، وزارت اطلاعات در نامه‌ای رسمی به برخی از وزارتخانه‌ها و نهادهای کلیدی هشدار داده است که این تحریم‌ها می‌توانند پیامدهایی جدی برای نظام به دنبال داشته باشند.

اظهارات اخیر غلامحسین محسنی اژه‌ای و الیاس حضرتی درباره تعداد زندانیان سیاسی، بار دیگر بحث قدیمی «انکار وجود زندانی سیاسی» در جمهوری اسلامی را زنده کرد. موضوعی که در تضاد آشکار با تعاریف و معیارهای پذیرفته‌شده بین‌المللی از این مفهوم است.

این روزها در بالاترین سطوح حاکمیت جمهوری اسلامی، اختلافی جدی و تعیین‌کننده در جریان است: باید برای جنگ آماده شد یا به مسیر مذاکره بازگشت؟ این پرسش اکنون به نقطه اصلی مناقشه بین دولت پزشکیان و فرماندهان سپاه پاسداران تبدیل شده است.

واشینگتن با توافقی ۹۹ ساله بر «کریدور زنگزور» دست گذاشت؛ مسیری باریک در استان سیونیک که آذربایجان را مستقیما به نخجوان و سپس ترکیه متصل می‌کند و از نظر تهران، خط قرمزی در مرزهای شمالی به شمار می‌آید.

در حالی که بسیاری از تحلیل‌گران و بازیگران بین‌المللی تحولات اخیر در قفقاز جنوبی و لبنان را گام‌هایی مهم به سوی کاهش تنش، تقویت دولت‌های مرکزی و ایجاد ثبات منطقه‌ای می‌دانند، جمهوری اسلامی ایران در هر دو پرونده مواضعی آشکارا مخالف اتخاذ کرده است.

پس از جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل–آمریکا، جمهوری اسلامی دو تغییر به ظاهر مهم را در ساختار امنیتی خود اعلام کرد: ایجاد «شورای دفاع» و بازگرداندن علی لاریجانی به دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی.

توافق صلحی که با میانجی‌گری دونالد ترامپ میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان حاصل شده، پس از چند دهه جنگ و تنش میان دو کشور همسایه، نقطه عطفی مهم در قفقاز جنوبی به شمار می‌رود و به گفته کارشناسان، اهرم تازه‌ای برای فشار ایالات متحده بر روسیه ایجاد می‌کند.

در اوج بحرانی بی‌سابقه در منابع آبی ایران، جایی که گزارش‌های رسمی هشدار می‌دهند ناترازی آبی کشور به نقطه خطرناک رسیده، محمدجواد حاج‌علی‌اکبری، امام جمعه موقت تهران، پشت تریبون نماز جمعه نسخه‌ای آشنا پیچید: «سبک زندگی اسلامی»، «استغفار»، «نماز باران» و «دعای صحیفه سجادیه».

شبکه سی‌ان‌ان در گزارشی که پیش از اعلام قطعی شدن دیدار میان دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، و ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، نوشته و منتشر شده به بررسی سناریوهایی که می‌تواند جنگ را به پایان برساند پرداخته است.

با گذشت نزدیک به دو سال از آغاز جنگ اسرائیل علیه حماس پس از حملات مرگبار ۷ اکتبر، این گروه همچنان قدرت برتر در نوار غزه باقی مانده است.

ما ایرانیان، هر روز باید یک مکالمه ملی با هم داشته باشیم؛ گفت‌وگویی روزانه درباره مسائلی که جامعه را به چالش کشیده‌اند؛ به امید آن‌که بتوانیم زوایای تاریک و روشن این چالش‌ها را بشناسیم و برای رفع آن‌ها، به راه‌حل‌های عملی دست پیدا کنیم.

روزنامه اسرائیلی هاآرتص در تحلیلی تازه، تصمیم بنیامین نتانیاهو برای پیشبرد طرح تصرف کامل نوار غزه را «راهبرد سیاه‌چاله» توصیف کرده و هشدار داده که این مسیر به معنای چشم‌پوشی از آزادی گروگان‌ها، ضربه به اقتصاد، نابودی مشروعیت بین‌المللی اسرائیل و تضعیف آینده این کشور است.

وال‌استریت ژورنال در تحلیلی تازه درباره خلع سلاح حزب‌الله، این اقدام را فرصتی حیاتی برای احیای حاکمیت ملی لبنان توصیف و پیش‌بینی کرده است که تلاش این نیروی نیابتی جمهوری اسلامی برای بازنمایی خلع‌سلاح به عنوان یک مساله فرقه‌ای، چالش‌های عمده‌ای پیش روی دولت لبنان قرار خواهد داد.

در ساختار قدرت جمهوری اسلامی، چهره‌هایی هستند که لبخند می‌زنند، کتاب می‌خوانند و از فلسفه و منطق سخن می‌گویند، اما در واقع ستون‌فقرات دستگاه سرکوب‌اند.

سیاست فرهنگی جمهوری اسلامی در قبال هنرمندان مهاجر ترکیبی از سرکوب و نمایش گشایش است؛ ممنوعیت‌های سختگیرانه با بازنمایی گزینشی و احساسی از هنرمندان محبوب همراه می‌شود تا شکاف دولت و ملت پنهان و مشروعیت سیاسی بازتولید شود.

با آن که چندین سال از زمان ساخت «قاتل و وحشی» می‌گذرد، این فیلم کماکان در داخل ایران توقیف است و حتی با آن که قرار بود تنها یک نمایش برای اهالی سینما و منتقدان در بخش جنبی جشنواره فیلم فجر سال گذشته داشته باشد، اما باز در آخرین لحظات از نمایش فیلم جلوگیری شد.

هانا آرنت، فیلسوف و تاریخ‌نگار سیاسی، می‌گوید: «در نظام‌های دیکتاتوری، همه چیز تا ۱۵ دقیقه قبل از سقوط عادی به‌نظر می‌رسد.»

«ما نتوانستیم برق بعضی مناطق حساس را از مسکونی‌ها جدا کنیم؛ بنابراین آن مناطق قطع نمی‌شوند. ولی قول می‌دهیم سال آینده برق همه را عادلانه قطع کنیم.»