کایا کالاس، نخستین زن نخست‌وزیر در استونی، از پایان ماه نوامبر و پس از اخذ رای از پارلمان اروپا به عنوان رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا، جایگزین جوزپ بورل خواهد شد.

کالاس که در دوران نخست‌وزیری به نقض حقوق بشر در ایران و سرکوب معترضان به دست جمهوری اسلامی در پاییز ۱۴۰۱ اعتراض کرد، از حامیان جدی اوکراین به شمار می‌رود.

او که قصد دارد موضوع قرار دادن سپاه پاسداران در فهرست گروه‌های تروریستی اروپا را با وزیران خارجه این اتحادیه مطرح کند، این هفته در برابر اعضای پارلمان اروپا گفت خط‌ مشی این اتحادیه در قبال تهران، باید سخت‌تر باشد

فرایند جایگزینی کمیسرهای اروپا

قرار است کمیته‌های پارلمان اروپا پس از ارزیابی عملکرد و صلاحیت کمیسرهای پیشنهادی، نتایج را به کنفرانس روسا (شامل رییس پارلمان و روسای گروه‌های سیاسی) ارائه کنند.

این کنفرانس در ۲۱ نوامبر ارزیابی نهایی را انجام داده و جلسات استماع را خاتمه می‌دهد.

رای‌گیری نهایی برای تایید کل هیات کمیسرها از سوی نمایندگان پارلمان اروپا در جلسه عمومی ۲۵ تا ۲۸ نوامبر در استراسبورگ برگزار خواهدشد.

مواضع کالاس در پارلمان اروپا

کالاس این هفته در جلسه استماع پارلمان اروپا موضعی صریح و قاطع در قبال روسیه و جنگ اوکراین اتخاذ کرد و با تاکید بر این که روسیه باید هزینه تخریب‌های خود را در اوکراین بپردازد، پیشنهاد داد تمامی دارایی‌های بلوکه‌ شده روسیه به ارزش حدود ۳۰۰ میلیارد یورو، برای بازسازی اوکراین استفاده شود.

کالاس در این جلسه گفت: «روسیه در حال نابود کردن اوکراین است و باید برای این اقدامات پاسخگو باشد. دارایی‌های بلوکه‌ شده روسیه می‌تواند نقشی اساسی در بازسازی اوکراین ایفا کند.»

او هشدار داد که رها کردن این کشور از سوی آمریکا می‌تواند منجر به تقویت چین و دیگر بازیگران استراتژیک جهان شود و گفت اگر آمریکا نگران چین است، باید به پاسخ اروپا و آمریکا به تجاوز روسیه نیز توجه داشته باشد.

دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری منتخب آمریکا، در دوران کمپین انتخاباتی خود بدون اشاره به جزییات بیشتر، بارها وعده داد که به جنگ اوکراین پایان خواهد داد.

کالاس در برابر اعضای پارلمان اروپا، در خصوص خاورمیانه موضعی محتاطانه اتخاذ کرد و خواستار خویشتنداری طرف‌های درگیر شد.

او بر اهمیت رعایت قوانین بین‌المللی بشردوستانه و محافظت از غیرنظامیان تاکید کرد.

استعفا به قصد جانشینی بورل

کالاس پس از سه سال و نیم حضور در مقام نخست وزیری استونی، روز دوشنبه ۲۵ تیر، در یک دیدار کوتاه با آلار کاریس، رییس‌جمهوری این کشور در کاخ ریاست‌جمهوری در تالین، پایتخت استونی، استعفای رسمی خود را تقدیم کرد.

کاریس در بیانیه‌ای دوران نخست‌وزیری کالاس را «دوره‌ای پر از بحران» توصیف کرد و اظهار داشت که دولت او با بحران‌های «کرونا»، «رکود اقتصادی» و «جنگ در اروپا» مواجه بود.

به گفته کاریس، روسیه با تجاوز به اوکراین «تصویر قبلی امنیت این کشور» را نابود کرد.

کابینه کالاس از ائتلاف سه حزب شامل حزب راست میانه اصلاحات، حزب سوسیال دموکرات و حزب لیبرال استونی ۲۰۰، تشکیل شد.

با استعفای نخست‌وزیر، کابینه او نیز به طور خودکار منحل می‌شود.

تا زمان سوگند خوردن کابینه جدید در اوایل ماه اوت، کابینه فعلی به عنوان دولت موقت به کار خود ادامه خواهد داد.

مطالعه سیاست دفاعی و خارجی

کالاس در سه سال گذشته بودجه دفاعی سالانه این کشور را نزدیک به ۱/۵ میلیارد دلار که معادل سه درصد تولید ناخالص داخلی استونی ‌است افزایش داد.

زمانی که او نخست‌وزیر استونی شد، فکر می‌کرد سیاست خارجی نقطه ضعفش است؛‌ پس با توصیه‌های دیگر رهبران، یک برنامه مطالعاتی شخصی طراحی کرد.

او در حال حاضر در حال خواندن تاریخ ایران است و آثاری از مارگارت تاچر، هنری کیسینجر و بیوگرافی ولادیمیر زلنسکی اوکراینی در سال جاری و همچنین کتاب‌هایی درباره خاورمیانه، اسرائیل-فلسطین و تایوان را بررسی کرده است.

کالاس درباره ایران چه می‌گوید؟

کالاس تاکنون چندین بار نگرانی‌های خود را در مورد وضعیت حقوق بشر در ایران ابراز کرده است.

او در اعتراضات سراسری که پس از کشته شدن مهسا ژینا امینی در پاییز ۱۴۰۱ شکل گرفت، خشونت نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی در سرکوب معترضان را محکوم کرد و از نقض حقوق بشر در ایران به عنوان یک نگرانی جدی برای استونی و جامعه بین‌المللی یاد کرد.

کالاس همچنین در خصوص سیاست‌های تهران در منطقه و همکاری‌های جمهوری اسلامی با روسیه و بلاروس ابراز نگرانی کرده است.

او حکومت ایران را یکی از متحدان اصلی روسیه در جنگ اوکراین توصیف کرده و گفته است همکاری‌های نظامی و سیاسی جمهوری اسلامی با روسیه و بلاروس می‌تواند تنش‌های منطقه‌ای و جهانی را تشدید کند.

کالاس پس از حمله پهپادی جمهوری اسلامی به اسرائیل در فروردین ماه، پستی در شبکه ایکس منتشر کرد و در آن از «حمله غیرموجه ایران به اسرائیل» به شدیدترین وجه ممکن ابراز تاسف و از هر گونه تشدید تنش نظامی در منطقه انتقاد کرد.

کالاس معتقد است چنین حملاتی می‌توانند به افزایش خشونت و بی‌ثباتی در خاورمیانه منجر شوند و باید از آن‌ها جلوگیری کرد.

سابقه فعالیت سیاسی

کالاس از سال ۱۳۹۳ تا سال ۱۳۹۷ نماینده استونی در پارلمان اروپا بود.

در این دوره تمرکز او بر موضوعات مربوط به بازار داخلی و حمایت از مصرف‌کنندگان بود.

پس از بازگشت از پارلمان اروپا، کالاس به عنوان نماینده مجلس استونی انتخاب شد.

او در سال ۱۳۹۷ رهبری حزب اصلاحات استونی را به دست گرفت و جایگزین هاوی راسکو شد.

کالاس سرانجام در دی ۱۳۹۹ توانست به عنوان نخست‌وزیر استونی سوگند یاد کند و پا جای پای پدر خود بگذارد.

زندگی شخصی کایا

کایا کالاس در تاریخ ۲۸ خرداد ۱۳۵۶ در تالین به دنیا آمد و هم اکنون ۴۷ ساله است.

پدر او سییم کالاس، نخست‌وزیر سابق و یکی از بنیان‌گذاران حزب اصلاحات است.

کالاس فارغ‌التحصیل رشته حقوق از دانشگاه تارتو در شهر تارتو استونی است.

او قبل از ورود به عرصه سیاست، به عنوان وکیل فعالیت می‌کرد.

کالاس متاهل است و سه فرزند دارد.

این زن سیاستمدار تلاش کرده تا میان زندگی حرفه‌ای و خانوادگی خود تعادل برقرار کند. او از نقش مادر بودن به عنوان یکی از مهم‌ترین بخش‌های زندگی خود یاد می‌کند.